Evidence-Based Bezuinigen

4 september 2014

Het landschap van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) wordt de komende jaren flink omgeploegd: de psychiatrische kinder- en jeugdzorg wordt overgeheveld naar gemeenten, psychiatrische zorg voor volwassenen wordt opgesplitst in een basis-GGZ en specialistische-GGZ, de wet verplichte-GGZ doet zijn intrede, er worden mensen ontslagen bij verschillende ggz-instellingen, verzekeraars vergoeden niet meer de behandelingen van iedere zorgaanbieder en beoordelen zorgaanbieders op zogenaamde maar dubieuze kwaliteitseisen (sterfte-cijfers, zorgpaden, ROM-metingen, etc.) en tot slot verliest de patiënt de vrijheid van artsenkeuze.
De grote gangmaker in deze omslag is minister Schippers wier opmerking dat psychiatrische patiënten maar wat vaker met de buurvrouw moeten gaan praten exemplarisch is voor het denken rond deze transities.

Wetenschappelijk bewijs
De gevolgen van bovenstaande revolutie voor patiënten zijn niet bekend en ook niet onderzocht. Dat vind ik gek. Zorg die dokters leveren wordt enkel betaald door verzekeraars als er wetenschappelijk bewijs voor de hun geïnitieerde behandeling is: de zogeheten Evidence-Based Medicine. Dat wil zeggen dat alleen die behandelingen van artsen worden betaald waar onderzoek naar is gedaan, waar wetenschappelijk bewijs voor is. Behandelingen die zijn gebaseerd op (bij)geloof en speculatie worden niet meer vergoed. Dat is een goede zaak.

Gevolgen
Maar waarom laat een minister die artsen op deze manier dwingt te werken haar eigen beleid niet wetenschappelijk onderzoeken? Er bestaat immers de nodige twijfel aan het nuttige effect van alle transities die nu in gang zijn gezet. Ik heb nog geen enkel wetenschappelijk artikel gelezen over het verwachte effect van het onderbrengen van de jeugdzorg bij de gemeenten. Hoe groot is de kans dat gemeentes na de miljardenbezuinigingen kwalitatief goede zorg gaan leveren? De vraag stellen is de vraag beantwoorden heet het tegenwoordig. Dus is het vreemd dat de minister zichzelf toestaat wat zij de artsen niet toe staat.

De barricades op?
Wat kunnen we doen? Wie komt met een alternatief? Zijn we zo murw dat we al deze veranderingen zonder enige vorm van protest accepteren? Ik denk het wel. Niemand weet hoe men in actie moet komen. We staan verontwaardigd en machteloos tegenover de beleidsmakers. Bovendien zijn wij als groep psychiaters divers en verdeeld en omdat de revolutie gradueel is, passen wij ons met tegenzin aan de meeste veranderingen aan

Toch is er hoop. Daarbij moet ik denken aan Mathieu Weggeman, hoogleraar organisatiekunde aan de TU in Eindhoven, die een vurig pleidooi hield op het afgelopen voorjaarscongres in Maastricht. Zijn boodschap was dat beleidsmakers zich niet te veel met zorgprofessionals moeten bemoeien. Volgens Weggeman heeft 90% van de zorgprofessionals een intrinsieke motivatie om patiënten beter te maken en goed werk te verrichten. Die hoef je dus helemaal niet te controleren of regels op te leggen. Te veel regels en bureaucratie werkt volgens hem enkel contraproductief en demotiverend voor zorgprofessionals. En ja, die conclusie van Weggeman is wèl Evidence-Based.

En tot slot, mevr. Schippers, een gesprek met je buurvrouw? Dat is niet Evidence-Based, maar voor u vast heel prettig om uw zorgen over het NZA-rapport met uw buurvrouw te bespreken. Maar ik denk niet dat het helpt.  

Vacatures

MEER OVER DEZE VACATURE >>

Opinie

DSM-5 is nuttig, maar wordt vaak
verkeerd gebruikt

Classificeren via de DSM-5-systematiek is ooit bedacht om klinische professionals en wetenschappers een gemeenschappelijke taal te laten spreken over de aandoening van een cliënt. En om gerichter wetenschappelijk onderzoek te kunnen doen. Marc Verbraak: 'DSM-5 is een nuttig instrument, maar wordt vaak verkeerd gebruikt.' ... Meer

Reageer |  reacties

Wat doet Rivierduinen en waarom het leuk is om daar te werken

Audrey van Schaik is sinds half oktober 2022 bestuurder van GGZ Rivierduinen. Zij trad tegelijk met Sam Schoch aan als raad van bestuur en samen staan zij bekend als verbinders en ervaren zorgbestuurders. Audrey is psychiater en heeft jarenlange leidinggevende ervaring binnen diverse onderdelen van verschillende ggz-organisaties. ... Meer

Reageer |  reacties

Breng de waarheid boven tafel

Stel, je bent leidinggevende en een medewerker vertelt dat er een structureel probleem is op de afdeling. Natuurlijk neem je dat serieus. Tegelijkertijd loont het om het verhaal in twijfel te trekken. ... Meer

Reageer |  reacties